Prawnik radzi

Kwestie altanki na działce reguluje szereg przepisów, z którymi warto się zapoznać jeżeli zamierzamy przystąpić do budowy lub nabyliśmy działkę z istniejącą altanką. Na samym początku powinniśmy zadać sobie pytanie, co kryje się pod definicją altanka ogrodowa ? Na to pytanie odpowiada nam Ustawa z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, która w Art.2 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 40) wprowadza definicje altanki działkowej- przez którą należy rozumieć wolno stojący budynek rekreacyjno-wypoczynkowy lub inny obiekt budowlany spełniający taką funkcję, położony na terenie działki w rodzinnym ogrodzie działkowym.

Tak więc nasza altanka może mieć konstrukcję drewnianą i murowaną.

Kolejnym krokiem przed rozpoczęciem budowy naszej altanki jest zapoznanie się z przepisami dotyczącymi wymiarów naszego przedsięwzięcia, który pozwoli nam na uniknięcie kłopotów z nadzorem Budowlanym.

Kwestie tą reguluje ustawa o ROD z dnia 13 grudnia 2013 r. art.2 pkt.9a mówiący, że altanka działkowa położona na terenie rodzinnego ogrodu działkowego może mieć powierzchnie zabudowy do 35 m2 oraz wysokości do 5 m przy dachach stromych i do 4 m przy dachach płaskich, przy czym do powierzchni zabudowy nie wlicza się tarasu, werandy lub ganku, o ile ich łączna powierzchnia nie przekroczy 12 m2. oraz uchwalonym przez Krajową Radę PZD w dniu 1 października 2015 r. Regulaminie ROD, mianowicie w § 44 pkt.2-6 mówiącym, że altana działkowa może mieć powierzchnię zabudowy mierzoną po obrysie ścian zewnętrznych do 35 m2. Do powierzchni zabudowy nie wlicza się tarasu, werandy lub ganku, o ile ich łączna powierzchnia nie przekracza 12 m2, przy czym musimy pamiętać, że odległość altanki od granicy działki wynosi 3m.

Oprócz powyższych wymiarów altanki, ważnym jest zapoznanie się z § 45 Regulaminu ROD mówiącym, że działkowiec obowiązany jest powiadomić na piśmie zarząd ROD o zamiarze budowy, nadbudowy lub rozbudowy altany działkowej, załączając rysunek uwzględniający jej powierzchnię zabudowy i wysokość oraz usytuowanie względem granic działki zgodnie z parametrami określonymi w § 44. Pamiętajmy, że Zarząd ROD jedynie przyjmuje zgłoszenie, a nie wydaje pozwolenia na jej budowę, gdyż zgodnie z przepisami Prawa Budowlanego art.29 pkt. 1 ust. 4 pozwolenia na budowę nie wymaga budowa altan działkowych i obiektów gospodarczych, o których mowa w ustawie z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 40).

Jak liczona jest powierzchnia zabudowy altanki ogrodowej?

W brew naszym przekonaniom i twierdzeniach niektórych z nas, że powierzchnie zabudowy liczy się na wysokości 50 cm od poziomu gruntu, niektóre wykonane przez działkowców altanki o konstrukcji tzw. grzyba, które w podstawie są zgodny z wymiarami obwarowanymi w przepisach, natomiast ich górna część przekracza granice normy.

Zgodnie więc z obowiązującą definicją zawartą w polskiej normie PN-ISO 9836:1997 przez powierzchnię zabudowy uznaje się powierzchnię terenu zajętego poprzez budynek w stanie wykończonym, mierzonym przez rzut pionowy zewnętrznych krawędzi budynku na powierzchnię terenu. .

Jak liczona jest wysokość altanki na wzniesieniu?

Na to pytanie znajdziemy odpowiedź również w Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury § 7 mówiący, że wysokość budynku lub jego części, służąca do określenia maksymalnego, pionowego wymiaru budynku, liczy się od poziomu terenu przy najniżej położonym wejściu do budynku do górnej krawędzi ściany zewnętrznej, gzymsu lub attyki bądź jako wymiar liczony od poziomu terenu do najwyżej położonej krawędzi dachu (kalenicy) lub punktu zbiegu połaci dachowych.

Tak więc podczas budowy altanki działkowej na zboczu musimy pamiętać, aby wejście do budynku było usytuowane od strony najwyżej położonego poziomu terenu.

Co rozumiemy pod pojęciem dach płaski, a dach stromy?

Jak już wcześniej było wspomniane altanka działkowa zgodnie z Regulaminem ROD oraz Ustawą Prawo Budowlane może mieć wysokość 5m przy dachu dwu spadowym oraz 4 m przy dachu płaskim. Na wyżej wymienione definicje możemy uzyskać odpowiedź w Polskiej Normie PZ-89/B-10425, która stanowi, iż:

  • dach płaski jest to dach o kącie nachylenia konstrukcji połaci nie większej niż 12o stopni
  • dach stromy jest to dach o kącie nachylenia konstrukcji połaci większej niż 12o stopni

Inspektor ds. inwestycji

OZ w Szczecinie

Marian Pawłowski

W świetle przepisów ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych nie ma możliwości zrzeczenia się prawa do działki i wskazania osoby bliskiej jako następcy.Obecnie, jeśli intencją działkowca jest przekazanie prawa do działki na rzecz osoby bliskiej, powinien zawrzeć z nią umowę przeniesienia prawa do działki, pod warunkiem, iż jest to osoba pełnoletnia. Należy przy tym pamiętać, że umowa ta stanie się skuteczna dopiero wówczas, gdy zostanie zatwierdzona przez zarząd ROD.

Zgodnie z art. 41 ust. 3 ustawy o ROD, zarząd ROD składa oświadczenie w przedmiocie zatwierdzenia przeniesienia praw do działki w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania pisemnego wniosku o zatwierdzenie.Decyzja, którą podejmie w tym zakresie zarząd ROD (zatwierdzenie bądź odmowa) winna przybrać formę uchwały, gdyż zgodnie z § 54 ust. 1 statutu PZD organy PZD podejmują decyzje w formie uchwał.

Należy jednocześnie pamiętać, że w przypadku, gdy we wskazanym powyżej terminie nie zapadnie żadna uchwała, to przeniesienie praw do działki, zgodnie z art. 41 ust. 3 ustawy o ROD, będzie uważane za zatwierdzone.

 

Zofia Rut-Skórzyńska

Wydz. Prezydialny KR PZD

Minimalną odległość altany od granicy działki określa § 59 ust. 5 aktualnie obowiązującego regulaminu ROD i wynosi ona 3 metry. Taka odległość obowiązuje od kilkudziesięciu lat. Równocześnie w ust. 6 tego paragrafu jest podany jedyny wyjątek od tej zasady. Jeżeli plan zagospodarowania ogrodu przewiduje usytuowanie altany na działce, działkowiec jest zobowiązany do wybudowania altany we wskazanym miejscu i wówczas nie obowiązuje minimalna odległość od granicy działki, bo decydujące jest miejsce wskazane w planie zagospodarowania ROD. Ma to zastosowanie szczególnie w przypadku działek o nietypowych rozmiarach – np. wąskich, a także ogrodów usytuowanych na zboczach wzniesień o znacznym nachyleniu. W obu przypadkach nie jest możliwe wybudowanie altany zachowując minimalną jej odległość od granicy działki.

Regulamin nie zawiera natomiast przepisu, który zezwalał by na wybudowanie altany w odległości mniejszej niż 3 metry za zgodą sąsiada. Skoro przepisy nie przewidują takiej możliwości, to znaczy, że nie można wybudować altany bliżej granicy działki niż 3 metry, gdy zgodzi się na to sąsiad. Taka sama zasada obowiązuje w przypadku nasadzeń, czy np. szklarni, kompostownika. Regulamin wskazuje minimalną odległość i równocześnie nie upoważnia żadnego organu Związku do wyrażania zgody na odstępstwa od minimalnych odległości, a także nie ma mowy o wyrażaniu zgody przez sąsiadów.

M. Pytka

Zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działce, wykonane lub nabyte ze środków finansowych działkowca stanowią jego własność. W związku z tym, w przypadku sprzedaży nasadzeń i naniesień, a dokładniej podpisania umowy przeniesienia praw do działki działkowiec będzie miał prawo do otrzymania za altanę, szklarnię czy też drzewa i krzewy na działce odpowiednie wynagrodzenie.

Na tym tle pojawia się wątpliwość, czy od kwoty uzyskanej w wyniku sprzedaży nasadzeń, urządzeń i obiektów znajdujących się na działce działkowiec będzie musiał zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych?

Odpowiedzi na to pytanie nie znajdziemy wprost w przepisach prawa. Możemy ją odnaleźć poprzez wykładnie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w szczególności poprzez Interpretacje Dyrektorów Izb Skarbowych występujących w imieniu Ministra Finansów. Zgodnie z interpretacjami, wydawanymi w sprawach indywidualnych działkowiec będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w przypadku sprzedaży nasadzeń, urządzeń i obiektów znajdujących się na działce. Potwierdził to nawet Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 26 lutego 2013 r.

Dyrektorzy Izb Skarbowych twierdzą, że obowiązek zapłaty przez działkowca podatku dochodowego od osób fizycznych wynika art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że „opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku”. A wśród dochodów, które nie są opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych nie ma wymienionych dochodów uzyskanych ze sprzedaży majątku na działkach w ROD.

Sprzedając altanę, nasadzenia i inne urządzenia działkowiec uzyskuje przychód ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. z praw majątkowych, który podlega rozliczeniu łącznie z innymi dochodami w zeznaniu podatkowym PIT-36 (poz. 74) za rok, kiedy nastąpiła sprzedaż.

Źródło:

  • Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w  Poznaniu z dnia 13 lutego 2014 r.( ILPB2/415-1090/13-3/WS )
  • Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 28 marca 2013 r. (ITPB2/415-1176/12/MU)
  • Wyrok WSA w Gdańsku z 26 lutego 2013 r. w sprawie utrzymania w mocy Interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 22 sierpnia 2012 r.

 

M. Pilzak

WGG KR PZD

Zarząd ROD posiada kompetencje do dokooptowania do swojego składu członka (członków) Związku z danego ogrodu, jeśli jego skład uległ zmniejszeniu. Należy przy tym pamiętać, że liczba dokooptowanych członków nie może przekroczyć 50% jego ustalonego składu liczbowego. Wymóg zasiadania w zarządzie większości osób pochodzących z wyboru zawarty jest w § 48 ust. 2 statutu PZD i jeśli nie zostanie on dochowany w konsekwencji wygasną mandaty wszystkich członków zarządu. Jeśli zaistnieje taka sytuacja , organ wyższego stopnia musi powołać zarząd komisaryczny.

Warto pamiętać przy tej okazji o kompetencji walnego zebrania do dokonania wyborów uzupełniających w sytuacji, gdy zarząd byłby niekompletny, np. składałby się z 4 członków zamiast 5 ustalonych na walnym zebraniu sprawozdawczo – wyborczym, wówczas członek wybrany w wyborach uzupełniających będzie pochodził z wyboru, co jest istotne dla struktury składu zarządu.

Zofia Rut-Skórzyńska

Wydz. Prezydialny KR PZD

1. Nabycie praw do działki

Osoba, na rzecz której zostały przeniesione w drodze umowy, prawa i obowiązki wynikające z prawa do działki (art. 41 ust. 1 ustawy o ROD), czyli tzw. nabywca wstępuje w ogół tychże praw i obowiązków po ustępującym, dotychczasowym działkowcu, czyli zbywcy. W wyniku takiej umowy nabywca uzyskuje tytuł prawny uprawniający go do korzystania z działki, czyli nabywa prawa do działki.

Opiekun działki nie nabywa praw do działki, a jedynie uzyskuje możliwość opieki nad działką w ROD.

2. Osoba składająca wniosek

Pisemny wniosek o zatwierdzenie przeniesienia praw do działki składa w zarządzie ROD nabywca, czyli osoba, która w perspektywie stanie się działkowcem, a w momencie składania wniosku jest stroną umowy przeniesienia praw do działki.

Wniosek o wyrażenie zgody na ustanowienie opiekuna działki składa do zarządu ROD działkowiec, który korzysta już z działki w ROD na podstawie prawa do działki.

3. Forma

Ustawa o ROD wymaga, aby przeniesienie praw do działki następowało w drodze umowy zawartej w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.

Zgodnie z § 96 ust. 1 nowego regulaminu ROD, ustanowienie opiekuna działki następuje w trybie wniosku działkowca. Regulamin ROD nie przesądza, czy ma to być wniosek złożony ustnie, czy pisemnie w zarządzie ROD. Warto jednak złożyć go pisemnie dla własnej wygody i pewności. Bowiem działkowiec, gdy złoży wniosek w formie pisemnej, będzie mógł na kopii pozyskać podpis członka zarządu ROD, który takie pismo przyjął wraz datą otrzymania pisma.

4. Zatwierdzenie, zgoda

Skuteczność przeniesienia praw do działki zależy od zatwierdzenia przez stowarzyszenie ogrodowe (zarząd ROD). W tym celu zarząd ROD składa oświadczenie w przedmiocie zatwierdzenia bądź odmowy zatwierdzenia przeniesienia praw do działki i ma na to 2 miesiące od dnia otrzymania od nabywcy pisemnego wniosku o zatwierdzenie. Decyzja, którą podejmie w tym zakresie zarząd ROD winna przybrać formę uchwały, gdyż zgodnie z § 54 ust. 1 statutu PZD, organy PZD podejmują decyzje w formie uchwał.

Ustanowienie opiekuna działki wymaga zgody zarządu ROD.

5. Okres czasu

Opiekun działki może zostać ustanowiony na okres do dwóch lat.

Natomiast w wyniku przeniesienia praw do działki nowy działkowiec nabywa prawa do działki bezterminowo i dożywotnio, chyba że nabywca postanowi przenieść przysługujące mu prawa i obowiązki na inną osobę. W wyniku takiej czynności prawnej, utraci on prawo do korzystania z działki w ROD.

6. Uwarunkowania, przyczyny

O przeniesieniu praw do działki decyduje sam działkowiec. To od jego uznaniazależy, czy chce dokonać takiej czynności prawnej, czy też nie.

Jednakże ustanowienie opiekuna do działki może nastąpić jedynie w uzasadnionych przypadkach (np. długotrwała choroba działkowca). Nie jest więc to dowolne, a uwarunkowane jakimiś zdarzeniami losowymi bądź przyczynami osobistymi.

Aneta Łukaszewicz

Wydział Prezydialny KR PZD

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach potwierdził utrwalone stanowisko PZD w sprawie opodatkowania odszkodowań dla działkowców z tytułu likwidacji ROD. Od wielu lat Związku bowiem twierdzi, że przedmiotowe odszkodowania objęte są zwolnieniem podatkowym wynikającym z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawa ta zwalnia bowiem z opodatkowania m.in. te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów ustaw, w tym ustawy o gospodarce nieruchomościami. A przecież ustawa o ROD przesądza o tym, że w przypadku likwidacji ogrodu działkowcowi przysługuje – za jego składniki majątkowe – odszkodowanie ustalane stosowanie do zasad określonych właśnie w ustawie o gospodarce nieruchomościami. Wydawało się więc, że sprawa jest oczywista – działkowcy zwolnieni są z obowiązku płacenia podatku od odszkodowań za majątek utracony w związku z likwidacją ROD.

Okazało się jednak, że w wielu przypadkach organy podatkowe stały na odmiennym stanowisku. W swoich interpretacjach dowodziły, że to zwolnienie podatkowe nie obejmuje działkowców, którzy muszą odprowadzać podatek dochodowy od otrzymanych odszkodowań. Również Izba Skarbowa w Katowicach wydała taką interpretację, którą zaskarżono do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach. W konsekwencji w swoim orzeczeniu WSA zakwestionował tę interpretację i uznał, że obowiązujące przepisy przyznają działkowcom zwolnienie podatkowe od odszkodowań za majątek utracony związku z likwidacją ROD. Jest to więc orzeczenie potwierdzające korzystne dla działkowców stanowisko PZD, choć jest to dopiero rozstrzygnięcie zapadłe w I instancji. Organy podatkowe mogą bowiem jeszcze zaskarżyć ten wyrok do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Sygnatura akt: I SA/Gl 79/14

TT

Wszelkie budowy realizowane w sąsiedztwie granic ROD, działkowcy nazywają inwestycjami obcymi. W istocie jest to właściwe określenie, ponieważ te inwestycje nie są ogrodowymi, a jedynie sąsiadującymi z terenem ROD.

 

W sąsiedztwie ROD najczęściej realizowane są nowe budowy, rzadziej polegające na przebudowie, rozbudowie istniejących już obiektów budowlanych tj. garaże, budynki mieszkalne jednorodzinne wolno stojące oraz w zabudowie szeregowej, budynki biurowe, magazyny, hale produkcyjno – magazynowe, wiaty z boksami śmietnikowymi, pomieszczenia gospodarcze, piekarnie, zaplecza socjalne przy rożnych pomieszczeniach, a także budowle w ziemi tj. kolektory kanalizacji sanitarnej, wodociągi, burzówki odprowadzające wodę z opadów deszczu i śniegu i wiele innych budów. Często w sąsiedztwie granic ROD realizowane są inwestycje polegające na przekształceniu dotychczasowego przeznaczenia obiektów np. gospodarczych na produkcyjne i inne. Zdarzają się też inwestycje polegające na rozbiórce mostu starego i budowie w to miejsce nowego nad rzeką lub potokiem.

 

Dla ROD sąsiadującego z nieruchomością, na której realizowana jest obca inwestycja monitorowanie inwestycji rozpoczyna się z chwilą otrzymania zawiadomienia właściwego organu administracji publicznej o wszczęciu postępowania w celu wydania pozwolenia na budowę. Zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego strony, w tym Polski Związek Działkowców jako użytkownik wieczysty, użytkownik nieruchomości sąsiadujący z nieruchomością, na której ma być realizowana inwestycja, mają prawo brać czynny udział w każdym stadium postępowania, w tym mają prawo wglądu do dokumentów. Już na tym etapie zarządy ROD mają prawo zgłosić swoje uwagi i zastrzeżenia np. na uciążliwe oddziaływanie przyszłej inwestycji dla osób przebywających na terenie ROD: hałas maszyn z hal produkcyjnych, fetor z boksów śmietnikowych, bądź z pomieszczeń magazynujących rozmaite odpady chemiczne Kilka takich zastrzeżeń w toku postępowania administracyjnego zostało wniesionych przez zarządy ROD za pośrednictwem Okręgowego Zarządu Sudeckiego i okazały się one skutecznymi, ponieważ w decyzji o pozwoleniu na budowę znalazły się stosowne obwarowania uwzględniające wniesione zastrzeżenia.

 

Jak z powyższego wynika udział zarządów ROD w postępowaniu w sprawie uzyskania przez inwestora decyzji zezwalającej na budowę jest konieczny. Zaniedbanie tego obowiązku może spowodować nieodwracalne skutki, a względny spokój na działkach zamieni się w koszmar hałasu i innych uciążliwości. Na tym nie koniec, ponieważ w takim dyskomforcie działkowcy nie chcą przebywać i najczęściej rezygnują z użytkowania działek, a nowi działkowcy w takim sąsiedztwie działek nie chcą. Pozostaje problem z wolnym i nieużytkowanym terenem ROD, zwłaszcza jeśli gminy nie wyrażają zgody na zwrócenie jej tego terenu.

 

Czasami w trakcie wykonania prac przygotowawczych lub robót budowlanych  niezbędne jest wejście na teren sąsiedniej nieruchomości, w tym na teren ROD. Wówczas inwestor jest zobowiązany przed rozpoczęciem robót uzyskać zgodę właściciela sąsiedniej nieruchomości oraz uzgodnić z nim przewidywany sposób, zakres i terminy korzystania z nieruchomości a także ewentualną rekompensatę z tego tytułu. W sytuacji nie uzgodnienia warunków, na wniosek inwestora organ państwowego nadzoru budowlanego w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku w drodze decyzji administracyjnej rozstrzyga o niezbędności wejścia na teren sąsiedniej nieruchomości. Ewentualne szkody powstałe z tego tytułu pokrywa inwestor.

 

W niektórych sytuacjach, w zależności od charakteru inwestycji, zachodzi potrzeba zbadania oddziaływania jej na środowisko w celu dokonania oceny i wydania stosownej decyzji.

 

Zarządy ROD zwracają także uwagę na odległość realizowanej budowy od granicy terenu Ogrodu. Wprawdzie inwestor ma wiedzę z decyzji o lokalizacji inwestycji w jakiej odległości od sąsiedniej nieruchomości powinien realizować budowę, jednak zdarza się, że wybudował dom w odległości 1 metra od granicy terenu ROD. W takiej sytuacji zarówno inwestor jak i ROD mają problemy. Nadzór budowlany nie wyda inwestorowi decyzji o pozwoleniu na użytkowanie domu, a działkowiec użytkujący działkę niemalże w bezpośrednim sąsiedztwie wybudowanego domu ma zastrzeżenia do zarządu ROD, który nie zwrócił na to uwagi.

 

Ponadto, często podczas budowy powstają różne nie przewidziane problemy, np. osuwanie się ziemi, zalewanie działek w ROD, porzucanie na teren ROD odpadów budowlanych. Występują także przypadki, że inwestor niszczy ogrodzenie terenu ROD, ponieważ odpady budowlane z placu budowy przerzuca na granicę terenu ROD.

 

Podsumowując temat dotyczący inwestycji realizowanych w sąsiedztwie terenu ROD należy stwierdzić, że zarządy ROD mają obowiązek ich monitorowania na każdym etapie aby nie dopuścić do naruszenia interesów działkowców i Polskiego Związku Działkowców.

 

Mariola Pypno – OZ Sudecki

W świetle nowej ustawy o ROD zmieniła się procedura dotycząca zamiany działek. Inaczej wygląda w przypadku zamiany działki na wolną w innym ROD, a inaczej gdy działkowcy chcą się zamienić działkami położonymi zarówno w tym samym, jak i w innych ROD.

  1. Zamiana działki na wolną działkę w innym ROD

    Działkowiec, który jest zainteresowany zamianą działki na wolną w innym ROD, musi rozwiązać ze stowarzyszeniem umowę dzierżawy działkowej na swoją dotychczasową działkę. Rozwiązanie umowy następuje za porozumieniem obu stron lub za wypowiedzeniem. Fakt rozwiązania tej umowy jest bardzo istotny, dlatego że zgodnie z  art. 27 ust 2 ustawy o ROD, umowa może być zawarta na ustanowienie prawa tylko do jednej działki. Więc w przypadku zawarcia umowy na ustanowienie prawa do dodatkowej działki, będzie ona z mocy prawa nieważna.Po skutecznym rozwiązaniu umowy dzierżawy działkowej do dotychczasowej działki, w myśl art. 28 ustawy o ROD, należy podpisać umowę dzierżawy działkowej na wcześniej wybraną i uzgodnioną z zarządem drugiego ROD wolną działkę.Wzór umowy dzierżawy działkowej można znaleźć na stronie internetowej KR PZD www.pzd.pl w zakładce „prawo” pod hasłem „wzory dokumentów”.

  2. Zamiana działki z działkowcem z innego i tego samego ROD

    W takich przypadkach osoby zainteresowane zamianą działki powinny zawrzeć umowę przeniesienia prawa do działki. W umowie powinien znaleźć się zapis, na podstawie którego prawo własności do nasadzeń i naniesień na jednej działce zostanie zamienione z prawem do nich na drugiej działce.  Bezwzględnie należy pamiętać o formie tej umowy, bowiem ustawa wymaga, aby była zawarta w formie pisemnej z poświadczonymi notarialnie podpisami (art. 41 ust. 1). Należy pamiętać, że skuteczność umowy będzie zawieszona do czasu zatwierdzenia jej przez zarządy/zarząd ROD. Dlatego też zainteresowani niezwłocznie po podpisaniu umowy powinni złożyć wniosek o zatwierdzenie przeniesienia praw do działki z załączoną umową. Od chwili złożenia tego wniosku zarządy/zarząd ROD mają 2 miesiące na złożenie oświadczenia w przedmiocie zatwierdzenia (lub odmowy) w formie uchwały zarządu ROD. Jeżeli w tym terminie nie zapadnie żadna uchwała, wówczas przeniesienie praw do działek stanie się skuteczne.Obowiązek dochowania powyższej procedury istnieje w każdym przypadku, niezależnie od stopnia pokrewieństwa działkowców zamieniających działki.

Wzór umowy przeniesienia prawa do działki oraz wniosku o zatwierdzenie umowy został zamieszczony na stronie internetowej KR PZD www.pzd.pl w zakładce „prawo” pod hasłem „wzory dokumentów”.

 

Zofia Rut-Skórzyńska

Wydz. Prezydialny KR PZD

Coraz częściej w Polsce spotyka się osoby żyjące na tzw. kocią łapę czyli w związku partnerskim. Osoby takie z różnych względów nie chcą bądź nie mogą sformalizować swojego związku w formie małżeństwa. Obowiązujące przepisy polskiego prawa, w tym również ustawy z 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (dalej powoływana jako ustawa o ROD), nie regulują kwestii wzajemnych praw i obowiązków partnerów ani ich szczególnie nie chronią, nawet jeżeli związek taki jest trwały, a partnerzy razem przez wiele lat dorabiają się wspólnego majątku czy posiadają wspólne dzieci.

Polskie prawo traktuje osoby żyjące w związkach nieformalnych jako osoby sobie obce. Ma to do doniosłe znaczenie z punktu widzenia przede wszystkim praw majątkowych tych osób.

Zgodnie z art. 27 ustawy o ROD prawo do działki można zostać ustanowione na rzecz pełnoletniej osoby fizycznej bądź na rzecz małżeństwa. Zatem Zarząd ROD nie ma możliwości ustanowienia prawa do działki na rzecz osób żyjących w związku partnerskim. Podobnie jest w przypadku zawarcia umowy przeniesienia prawa do działki (art. 41 ustawy o ROD) – przeniesienie takie może nastąpić jedynie na rzecz jednej pełnoletniej osoby fizycznej, bądź na rzecz małżeństwa.

Dlaczego jest to takie istotne? Artykuł 38 ustawy o ROD wskazuje, iż w przypadku śmierci działkowca o prawo do działki, które mu przysługiwało, będą mogły się starać osoby bliskie zmarłego. Ustawa o ROD wskazuje, iż za osobę bliską należy traktować małżonka działkowca, jego zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa oraz osoby pozostające z działkowcem w stosunku przysposobienia.

Może zatem wystąpić taka sytuacja, że w przypadku śmierci osoby żyjącej w wieloletnim związku partnerskim, partnerowi nie będzie przysługiwało prawo do działki po zmarłym, mimo iż przez wiele lat wspólnie uprawiali działkę i wspólnie łożyli środki finansowe na jej utrzymanie i modernizację. Zarząd ROD w przypadku zgłoszenia się osoby bliskiej po zmarłym np. syna, w terminie przewidzianym w art. 38 ustawy o ROD będzie zobowiązany ustanowić na jego rzecz prawo do działki a konkubent/konkubina nie będzie miał/a prawa do korzystania z działki. Nie wyklucza to jednak żądania konkubiny/konkubenta zwrotu poniesionych na działkę nakładów.

Prawem do działki nie można rozporządzić na wypadek śmierci w drodze testamentu gdyż w świetle przepisów kodeksu cywilnego użytkowanie jest prawem niezbywalnym. Natomiast cały majątek znajdujący się na działce zgodnie z art. 30 ust. 2 ustawy o ROD jest własnością działkowca i tym majątkiem może rozporządzić w drodze testamentu. Może zatem zaistnieć sytuacja, w której prawo do działki będzie posiadała osoba bliska zmarłego a własność nasadzeń i urządzeń w drodze testamentu nabędzie konkubent/konkubina zmarłego.

Może zatem warto, nie tylko ze względu na działkę w ROD, pomyśleć nad zalegalizowaniem swojego związku z ukochaną osobą?

Inspektor ds. terenowo-prawnych

Michał Tera

OZ w Szczecinie

Wpisowe wpłaca każdy nowy działkowiec, a więc także osoba bliska, na rzecz której nastąpiło przeniesienie praw do działki lub z którą zawarto umowę dzierżawy działkowej po śmierci działkowca. Wynika to z § 5 ust. 1 Uchwały Nr 5/XVII/2001 Krajowej Rady PZD z dnia 6 grudnia 2001 r. w sprawie Funduszu Oświatowego Polskiego Związku Działkowców, zgodnie z którym wpisowe jest opłatą ogrodową obowiązującą wszystkich działkowców oraz z § 70 ust. 1 statutu PZD.

Jedynym wyjątkiem od powyższego jest przypadek, kiedy współmałżonek za życia działkowca ubiega się o prawo do działki (§ 70 ust. 2 statutu PZD). Jest wówczas zwolniony ze wszystkich opłat, a więc także z obowiązku uiszczenia wpisowego.

Wpisowe jest opłatą jednorazową, wynoszącą od 150  do 500 zł. Wysokość wpisowego określają okręgowe zarządy PZD i obowiązuje ona dla nowych działkowców w ROD z obszaru działania danego OZ. Wpisowe w całości jest przeznaczane na zasilenie Funduszu Oświatowego, z którego środki są potem wykorzystywane m.in. na realizację szkoleń i pokazów dla działkowców, wydawanie literatury fachowej celem upowszechniania wiedzy ogrodniczej, prowadzenie poradnictwa i konkursów oraz na działalność instruktorów ogrodniczych. Dodatkowo każdy nowy działkowiec zaopatrywany jest bezpłatnie, w ramach tego Funduszu, w roczną prenumeratę miesięcznika „działkowiec” (12 kolejnych numerów).

Aneta Łukaszewicz

Wydział Prezydialny KR PZD

Ustawa o ROD z 2013 r. wprowadziła jasne zasady pozwalające działkowcom przenosić swoje prawo do działki na inne osoby. Mimo wyraźnych zapisów wielu działkowców nadal nie wie, jakie przepisy obowiązują w tym zakresie i jakich należy dopełnić formalności. Zarówno do Krajowej Rady, jak i okręgowych zarządów napływają pytania związane z procedurą przekazania działki na rzecz innej osoby, dlatego warto jeszcze raz przypomnieć, że proces ten reguluje art. 41 ustawy o ROD. Należy wyraźnie zaznaczyć, że działkowiec jest jedynie dzierżawcą działki, a nie jest właścicielem. Nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działce stanowią oczywiście jego własność, ale grunt, na którym znajduje się działka już nie. Należy on bowiem do gminy lub Skarbu Państwa. Grunty te są oddane w użytkowanie na czas nieoznaczony lub w użytkowanie wieczyste z przeznaczeniem na zakładanie ogrodów. PZD jest więc ich użytkownikiem. Działkowiec nie może zatem sprzedać działki, ponieważ nie jest ona jego własnością. Mimo, że jest to zapis wynikający wprost z ustawy, na wielu stronach internetowych pojawiają się ogłoszenia o sprzedaży działki rekreacyjnej. Trzeba zachować szczególna ostrożność przy ocenie takich ofert, ponieważ często wprowadzają one przyszłych użytkowników w błąd co do stanu prawnego gruntu. Zatem należy jeszcze raz podkreślić, że przeniesienie prawa do dzierżawy nie stanowi sprzedaży działki.

Przeniesienie prawa do działki następuje w drodze umowy zawartej pomiędzy działkowcem a pełnoletnią osobą fizyczną (art. 41 ust. 1 ustawy o ROD). Taka umowa obejmuje oświadczenie o przeniesieniu prawa. Powinna też regulować kwestię rozliczenia stron za znajdujące się na działce nasadzenia, urządzenia i obiekty stanowiące własność działkowca (art. 42 ust. 2 ustawy o ROD). Warto pamiętać, że w ramach osób bliskich można przenieść prawo nieodpłatnie, w formie darowizny, ale trzeba to zaznaczyć w umowie.

Duże znaczenie ma forma omawianej powyżej umowy. Ustawa wymaga, aby została zawarta w formie pisemnej, z podpisami notarialnie poświadczonymi. Co ważne, nie jest wymagana forma aktu notarialnego. Chodzi jedynie o to, aby autentyczność podpisów stron w umowie została urzędowo poświadczona przez notariusza. Oznacza to, że osoby, które chcą między sobą przenieść prawo do działki powinny sporządzić pisemna umowę, a następnie podpisać ją w obecności notariusza. Umowę należy sporządzić w trzech jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron i dodatkowy egzemplarz, który trzeba złożyć do zarządu ROD. Brak zachowania takiej formy spowoduje nieważność umowy.

Jeżeli spełni się powyższe wymagania, to umowa będzie ważna. Jej skuteczność będzie jednak zawieszona do czasu zatwierdzenia umowy przez zarząd ROD. Procedura taka wynika z konieczności zapewnienia prawidłowego funkcjonowania ogrodu. W tym celu należy wraz z umową złożyć do zarządu ROD wniosek o zatwierdzenie przeniesienia praw do działki. Przykładowy formularz takiego wniosku, jak i samej umowy znajduje się na stronie internetowej Polskiego Związku Działkowców w zakładce Prawo (Wzory dokumentów).

Od chwili złożenia tego wniosku zarząd ogrodu ma 2 miesiące na zatwierdzenie lub odmowę zatwierdzenia takiego przeniesienia. Zatwierdzenie to powinno przyjąć formę uchwały zarządu ROD. Jeżeli we wskazanym terminie nie zapadnie żadna uchwała, to przeniesienie prawa do działki będzie uważane za zatwierdzone z mocy prawa (art. 41 ust. 3 ustawy o ROD) i działkowiec nie będzie już musiał dopełniać żadnych dodatkowych formalności.

Zarząd ROD może odmówić zatwierdzenia w formie uchwały, ale tylko z ważnych powodów. Uchwała taka musi być uzasadniona i przybrać formę pisemną pod rygorem nieważności. Odmowa zatwierdzenia może być zaskarżona do sądu przez każdą ze stron umowy. Ewentualne orzeczenie sądu o bezskuteczności odmowy zastąpi zatwierdzenie przeniesienia praw do działki (art. 41 ust.7 ustawy o ROD).

Wioletta Zaleska

Pracownik w Wydziale Prezydialnym

Krajowej Radu PZD

Ustawa z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych opiera się na założeniu, które polega na tym, iż prawo do działki jest niezależne od przynależności organizacyjnej (art. 2 pkt 1 ustawy o ROD). Bowiem na mocy tej ustawy członkostwo w stowarzyszeniu ogrodowym PZD zostało rozdzielone od prawa do działki w ROD. Wynika z tego, że działkowiec nie musi być już członkiem stowarzyszenia ogrodowego prowadzącego ROD, żeby móc mieć prawo do działki. Jednakże należy przy tym pamiętać, że tylko przynależność do stowarzyszenia ogrodowego powoduje, iż członek może mieć wpływ na decyzje dotyczące zarządzania ogrodem. W szczególności ma prawo brać udział w walnych zebraniach, gdzie decyduje się o opłatach i wyborze władz, a także może kandydować i być wybieranym do organów stowarzyszenia, np. do zarządu ROD.

Pod rządami poprzedniej ustawy o ROD, członkostwo w PZD było ściśle związane z prawem użytkowania działki. To powodowało, iż obowiązywała wyłącznie składka członkowska. W 2014 r., podobnie jak w 2013 r., wynosiła ona 19 gr od m² powierzchni działki. Składka członkowska podlegała podziałowi:

  • 65% składki pozostawało w dyspozycji zarządu ROD,
  • 35% składki odprowadzane było przez zarządy ROD do OZ, gdzie suma ta podlegała dalszemu podziałowi:

– 2/3 pozostawało w dyspozycji OZ,

– 1/3 pozostawała w dyspozycji Krajowej Rady PZD.

Co ważne, zarówno OZ, jak i Krajowa Rada PZD, z części należnej im składki dokonywało 5% odpisu na Fundusz Obrony ROD.

Te 19 gr od m² powierzchni działki mocno utrwaliło się w pamięci działkowców jako wysokość składki członkowskiej. Należy jednak stwierdzić, iż składka członkowska w tej wysokości oraz na zasadach powiazania jej z prawem użytkowania działki przestała istnieć.

Zgodnie bowiem z Uchwałą Nr 5/XXIII/2014 Krajowej Rady PZD z dnia 11 grudnia 2014 r. w sprawie wysokości i podziału składki członkowskiej w PZD w 2015 r., składka członkowska na 2015 r. został ustalona w wysokości 6 zł. Jest to składka członkowska za cały rok, a więc nie jest to w żadnym wypadku wysokość składki miesięcznie, czy kwartalnie. W przypadku, gdy członkami PZD są oboje małżonkowie, każdy z nich opłaca składkę w 2015 r. w wysokości 3 zł, a więc razem zapłacą 6 zł. Składka członkowska jest przeznaczona na realizację celów statutowych, a jej podział w 2015 r. został ustalony następująco:

  • ROD – 100 %,
  • jednostka terenowa PZD – 0%,
  • jednostka krajowa PZD – 0 %.

Drugą opłatą, którą warto omówić jest opłata na zarzadzanie. Wydatki związane z zarządzaniem ROD są składową kosztów funkcjonowania ROD, a więc są częścią opłaty ogrodowej. Opłatę ogrodową (w tym opłatę na zarządzanie ROD) uiszcza każdy działkowiec, niezależnie od tego, czy jest członkiem PZD, czy nim nie jest. Wysokość opłaty ogrodowej ustala walne zebranie biorąc pod uwagę potrzeby, jakie istnieją w danym ogrodzie. Musi jednak, zgodnie z § 151 ust. 1 statutu PZD, uwzględnić koszty ponoszone przez ROD z tytułu partycypacji w finansowaniu działalności prowadzonej przez jednostkę okręgową i krajową PZD na rzecz ROD i działkowców. Zgodnie z Uchwałą Nr 4/XXIII/2014 Krajowej Rady PZD z dnia 11 grudnia 2014 r. w sprawie określenia wysokości i podziału środków z partycypacji, partycypacja została określona w wysokości 7 gr za m² działki. Podział środków z tytułu partycypacji został ustalony następująco:

  • jednostka terenowa PZD – 65%,
  • jednostka krajowa PZD – 35%.

Krajowa Rada PZD z części partycypacji przynależnej jednostce krajowej PZD przeznaczy 15% na Fundusz Obrony ROD.

Zarząd ROD przygotowując na walne zebranie projekt uchwały w sprawie wysokości opłaty ogrodowej i terminu jej wnoszenia, będzie brał pod uwagę to, co zostało już uchwalone i pozostało w ROD, a więc składkę członkowską.

W dodatku, walne zebranie – zgodnie z § 151 ust. 2 statutu PZD – może obniżyć opłaty ogrodowe wobec działkowców, którzy z innego tytułu ponoszą obciążenia finansowe przeznaczone na działalność ROD, a więc może obniżyć opłatę ogrodową dla tych działkowców, którzy będąc członkami PZD, uiszczają składkę członkowską. W ten sposób zostaną zrównani w ponoszonych opłatach członkowie PZD i nie-członkowie. Obniżenie opłat ogrodowych nie może przekroczyć kwoty odpowiadającej obciążeniom finansowym, które działkowcy ponoszą z innego tytułu. Dlatego też walne zebranie może obniżyć dla członków PZD opłatę ogrodową o np. 6 zł z tytułu składki członkowskiej.

Z powyższego jasno wynika, iż opłaty w 2015 r. nie wzrosną, a jedynie zmieni się ich charakter, podział i przeznaczenie. Działkowcom, którzy obawiali się wzrostu opłat, powyższe wyjaśnienia powinny rozwiać wątpliwości i  uzmysłowić, że opłaty nie wzrosną.

Aneta Łukaszewicz

Krajowa Rada PZD

Regulamin ROD reguluje najistotniejsze zagadnienia związane z funkcjonowaniem ogrodu oraz zagospodarowaniem i korzystaniem z działki. Jest to dokument, który ma dla działkowców duże znaczenie, ponieważ zawiera zasady określające m.in. sposób i miejsce nasadzeń drzew i krzewów oraz lokalizację i wymiary altany. Nieprzestrzeganie przepisów w tym zakresie ma niestety największy wpływ na negatywne relacje pomiędzy najbliższymi sąsiadami.

Do Krajowej Rady napływa wiele skarg na działkowców, którzy nie przestrzegają prawa związkowego w tym zakresie. Najwięcej uwag dotyczy wybudowania lub rozbudowania altany niezgodnie z regulaminem. W § 59 wyraźnie zapisano, że odległość altany od granicy działki nie może być mniejsza niż 3 metry. Niektórzy działkowcy, mimo tego nakazu budują altany przy samej granicy działki, twierdząc, że uzyskali na to zgodę sąsiada i zarządu ROD. W regulaminie ROD nie ma jednak żadnego przepisu, który zezwalałby na wybudowanie altany w odległości mniejszej niż 3 metry za zgodą sąsiada lub zarządu ROD. Jeżeli nie przewidziano takiej możliwości w uregulowaniach prawnych, to znaczy, że altany nie można pod żadnym pretekstem zbudować w odległości mniejszej niż wskazana w przepisach. Regulamin nie upoważnia również żadnego organu Związku na wyrażenie zgody na odstępstwo od tej zasady, dlatego zarząd ROD nie ma prawa jej udzielić. Wiążące w tym zakresie są tylko zasady zawarte w regulaminie ROD. Postępowanie działkowców, którzy wybudowali altanę niezgodnie z przepisami stanowi rażące naruszenie prawa i negatywnie wpływa na relacje z sąsiadami. Altana wybudowana na granicy działki powoduje bowiem w lecie zaciemnienie sąsiednich upraw, a w czasie deszczu ich zalewanie. Działka jest przeznaczona głównie do prowadzenia upraw ogrodniczych, dlatego ich niszczenie w taki sposób budzi negatywne emocje wśród sąsiadów.

Problemem dla wielu działkowców są również niewłaściwie posadzone rośliny. Przy wyborze gatunków drzew i krzewów owocowych, jakie będą sadzone na działce należy dobierać odmiany słabo rosnące lub karłowate i posadzić je co najmniej 2 metry od granicy działki. W przypadku moreli należy zachować odległość co najmniej 3 m, natomiast czereśnia i orzech włoski nie mogą być sadzone w odległości mniejszej niż 5 m. Wyjątek w tym przypadku stanowią szczepionki na podkładach słabo rosnących, które można sadzić w odległości nie mniejszej niż 3 m. Krzewy natomiast należy sadzić w odległości nie mniejszej niż 1 m. od granicy działki, a krzewy leszczyny 3 m.

Na działce w ROD dopuszcza się także sadzenie drzew ozdobnych, w tym iglaków, jednak również pod warunkiem, że będą to gatunki i formy słabo rosnące, które trzeba sadzić co najmniej 2 m od granicy działki.

Przepisy te są bardzo ważne, ponieważ niewłaściwe posadzenie drzewa czy krzewu, przysparza dodatkowe kłopoty nie tylko dla działkowca, ale szczególnie dla jego sąsiadów, gdyż zbyt wysokie i rozłożyste drzewa zacieniają działki, a spadające liście i gałęzie zaśmiecają je. Problematyczne jest również zbieranie owoców, ponieważ każdy z działkowców, zarówno ten, czyje jest drzewo, jak i ten, na którego terenie wystają gałęzie roszczą sobie prawo do zbiorów. Aby rozwiązać problem w § 73 regulaminu ROD wprowadzono obowiązek cięcia i prześwietlania drzew i krzewów ozdobnych i owocowych w taki sposób, aby gałęzie nie przekraczały granic działki. W razie niedopełnienia tego obowiązku użytkownik sąsiedniej działki może obciąć przechodzące gałęzie, jeżeli wyznaczy wcześniej sąsiadowi odpowiedni termin do ich usunięcia, a ten mimo wezwania nie dopełnił ciążącego na nim obowiązku.

Warto jeszcze raz podkreślić, że każdy działkowiec jest zobowiązany do zagospodarowania i korzystania z działki zgodnie z jej przeznaczaniem i w taki sposób, aby nie stwarzać zagrożeń i utrudnień w korzystaniu z działek przez sąsiadów. Wszyscy powinni mieć świadomość, że nieprzestrzeganie przepisów prawa określającego zasady funkcjonowania ROD, nawet przez pojedyncze osoby może w konsekwencji doprowadzić do utraty przywilejów przez całą społeczność działkową. Wniosek jest zatem prosty, aby móc w pełni korzystać z działki należy owszem poddać się pewnym ograniczeniem, ale dzięki temu zyska się pewność, że zachowanie innych nie będzie zakłócało czasu spędzanego na działce, ani przysparzało dodatkowych trudności w jej uprawie.

W związku z licznymi naruszeniami regulaminu w tym zakresie przez niektórych działkowców, członkowie zarządów powinni stać na straży przestrzegania przepisów, bowiem do ich obowiązków, niezależnie od szczebla organizacyjnego, należy między innymi czuwanie nad przestrzeganiem przez działkowców prawa związkowego, prawa ogólnie obowiązującego, a także nad funkcjonowaniem społeczności działkowej zgodnie z zasadami współżycia społecznego. Należy przypomnieć, że nadzór nad prawidłowym zagospodarowaniem ogrodu sprawuje zarząd ROD, który podejmuje odpowiednie działania przywracające stan zgodny z prawem, dlatego działkowcy, którzy łamią przepisy w tym zakresie powinni liczyć się z konsekwencjami wynikającymi z prawa związkowego.

Wioletta Zaleska

Pracownik w Wydziale Prezydialnym

Krajowej Radu PZD

18 czerwca 2015r. Sąd Najwyższy wydał wyrok w sprawie ze skargi kasacyjnej PZD od orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Krakowie w sprawie dotyczącej roszczeń z tytułu bezumownego korzystania za tereny ROD Wrzos i Kalina w Krakowie. W orzeczeniu tym SN w pełni poparł stanowisko Związku i uchylił wyrok w części zasądzającej od PZD przeszło 600 tys. zł. Sprawa będzie ponownie rozpatrywana przez Sąd w Krakowie.

Choć wyrok zapadł w czerwcu, jego pisemne uzasadnienie ukazało się dopiero w sierpniu. Z jego treści wynika, iż SN potrzymał wcześniejszą linię orzeczniczą, w której stwierdził, iż PZD jest legitymowany biernie w sprawie o zapłatę wyłącznie w stosunku terenów wspólnych w ROD. Jednak równie istotne są inne aspekty sprawy, na które uwagę zwrócił SN.

Z wyroku wynika, że SN stanął na stanowisku – skądinąd od dawna podnoszonym przez PZD, ale niestety dotychczas nie uwzględnianym przez sądy – że w przypadku terenów ROD utworzonych przed 1981r. i przekazanych ustawą z 6 maja 1981r. o pracowniczych ogrodach działkowych pod zarząd powołanego w tym roku PZD, Związek występuje w charakterze posiadacza w dobrej wierze. Trzeba bowiem pamiętać, że w chwili przejmowania terenów przez PZD, jako właściciel nieruchomości występował bowiem Skarb Państwa, a przejmując ogród Związek realizował jedynie zapisy ustawy, która nie tylko dawała mu prawo, ale wręcz obowiązek, dalszego prowadzenia ogrodu.

Niezmiernie istotną jest również kolejna kwestia, w której SN wprost podzielił stanowisko PZD. Mianowie, dotychczas sądy ignorowały argument podnoszony przez PZD, że zgodnie z art. 224 § 2 KC, momentem, od którego można przypisać PZD obowiązek zapłaty za bezumowne korzystanie z nieruchomości zajmowanej przez ROD, jest chwila zawiadomienia go o wytoczeniu powództwo o wydanie nieruchomości.

Jest to o tyle ważne, że dotychczas sądy niższej instancji pomijały zapisy art. 224 § 2 KC. Skutkowało to bardzo niekorzystnymi dla organizacji działkowców orzeczeniami. Osoby, które odzyskiwały prawa do nieruchomości zajmowanej przez ROD, np. w wyniku unieważnienia wywłaszczenia, bardzo często przez lata nie podejmowały żadnych działań, w których negowałyby dalsze funkcjonowanie ROD. Pomimo tej biernej postawy potrafiły po kilku latach wystąpić wobec PZD z pozwem o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości, obejmując żądaniem okres wielu lat wstecz. Choć żądanie takie wydawać by się mogło w sposób oczywisty sprzeczne z art. 224 § 2 KC, sądy wielokrotnie uwzględniały pozwy i orzekały na niekorzyść stowarzyszenia działkowców. Należy mieć nadziej, że stanowisko zajęte przez Sąd Najwyższy zakończy ten kierunek orzekania, i w przyszłości sądy zaprzestaną obciążać PZD skutkami takich bezzasadnych roszczeń.

BP

Działkowcy coraz częściej chcą na swoich działkach utrzymywać niewielkie stado kur czy gołębi. Niestety, to co dla jednych jest przyjemnością i pasją – dla innych może stanowić przykry problem. Jeśli już dochodzi do sporów pomiędzy działkowcami – to często dotyczą one właśnie kwestii zwierząt na działce sąsiada. Celem uniknięcia problemów należy więc pamiętać, że hodowla na działce powinna spełniać wymagania wynikające z przepisów Regulaminu ROD, które od lat są w tym przedmiocie niezmienne. Ich kształt zachowany został także i w nowym Regulaminie ROD, który wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2016r.

§ 75 nowego Regulaminu ROD dopuszcza prowadzenie na działce chowu gołębi, kur i królików, oczywiście z zachowaniem odpowiednich warunków higienicznych i sanitarnych. Katalog ten jest zamknięty – nie zezwala się na stałe przetrzymywanie na terenie ROD innych zwierząt niż wymienione w powyższym przepisie. Warto też najpierw dowiedzieć się czy chowu zwierząt na działkach nie zabraniają przepisy prawa miejscowego – czasem bowiem uchwała Rady Miasta czy Gminy wprowadza podobny zakaz. Wówczas, aby nie narazić się na kary czy inne nieprzyjemności – musimy się do niego zastosować i niestety – zrezygnować z posiadania działkowych zwierząt.

Jasnym jest, że na działce nie można utrzymywać nieograniczonej liczby zwierząt – dopuszczalną ich liczbę musi określić w swej uchwale Zarząd ROD. Należy też pamiętać, że chów gołębi zabroniony jest w Ogrodach, które położone są bliżej niż 5 km od granic lotnisk – jest to wymóg wynikający z ustawy Prawo lotnicze i musi być bezwzględnie przestrzegany. Na terenie innych ROD posiadanie gołębi jest dopuszczalne, o ile wcześniej walne zebranie ROD wyrazi na to zgodę. W przypadku kur czy królików zgoda walnego zebrania nie jest potrzebna, gdyż ich chów w o wiele mniejszym stopniu oddziałuje na otoczenie zewnętrzne.

Należy też wiedzieć, że w myśl przepisów regulaminowych pomieszczenia dla zwierząt – a więc gołębniki, kurniki czy klatki dla królików – stanowią integralną część altany działkowej. Ich powierzchnię wlicza się do ogólnej powierzchni altany – ich wspólne wymiary nie mogą więc przekroczyć dopuszczalnych przez przepisy ustawy o ROD i ustawy Prawo budowlane 35m² po obrysie zewnętrznym.

Działkowiec musi mieć też przede wszystkim świadomość, że to on odpowiedzialny jest za warunki sanitarne w jakich przechowuje zwierzęta. Również działkowiec odpowiada za ewentualne szkody, jakie powstać mogą w związku z prowadzeniem przez niego chowu. Co bardzo ważne, działkowiec jest również zobowiązany do takiego prowadzenia chowu i jego utrzymania, aby nie stwarzać utrudnień w korzystaniu z działek przez innych działkowców. Na tym poziomie rodzą się bowiem sąsiedzkie spory, których – przy przestrzeganiu przepisów Regulaminu ROD – można uniknąć. Warto również przed wprowadzeniem zwierząt na działkę zapoznać się ze zdaniem sąsiadów na ten temat. Być może już zawczasu uda się dokonać niezbędnych ustaleń czy osiągnąć kompromisy, które pozwolą na spokojne utrzymywanie zwierząt w zgodzie z innymi osobami, które korzystają z działki w naszym Ogrodzie.

Anna Ślusarczyk

Okręg Świętokrzyski